Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao năng lực tiếng Anh chuyên ngành cho học sinh lớp 11 thông qua tổ chức dạy song ngữ chủ đề Khúc xạ ánh sáng – Vật lí 11 nâng cao

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NAM ĐỊNH
 TRƯỜNG THPT GIAO THỦY
 BÁO CÁO SÁNG KIẾN
 "NÂNG CAO NĂNG LỰC TIẾNG ANH CHUYÊN NGÀNH 
CHO HỌC SINH LỚP 11 THƠNG QUA TỔ CHỨC DẠY SONG NGỮ 
 CHỦ ĐỀ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG - VẬT LÝ 11 NÂNG CAO"
 Tác giả: Nguyễn Thị Thu Hằng
 Trình độ chuyên mơn: Cử nhân sư phạm
 Chức vụ: Giáo viên
 Nơi cơng tác: Trường THPT Giao Thủy
 Nam Định, ngày 4 tháng 5 năm 2015 BÁO CÁO SÁNG KIẾN
I. ĐIỀU KIỆN HỒN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN 
 Ngày 30/9/2008, Thủ tướng Chính phủ đã ra quyết định số 1400/QĐ-TT phê 
duyệt đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 
2008 – 2020” (gọi tắt là đề án 1400). [1] Ngày 24/6/2010, Thủ tướng Chính phủ đã 
ra quyết định số 959/QĐ-TT phê duyệt đề án “Phát triển hệ thống trường trung học 
phổ thơng chuyên giai đoạn 2010 – 2020” (gọi tắt là đề án 959). [2] Việc dạy mơn 
Vật lý bằng tiếng Anh nĩi riêng và dạy các mơn khoa học tự nhiên bằng tiếng Anh 
nĩi chung nằm trong kế hoạch tăng cường việc sử dụng tiếng Anh trong hệ thống 
giáo dục quốc dân. Các đề án nĩi trên nhằm mục tiêu đưa tiếng Anh thực sự trở 
thành một cơng cụ học tập và làm việc.
 Nâng cao năng lực tiếng Anh chuyên ngành cho học sinh là một trong nhiệm 
vụ quan trọng của giáo dục phổ thơng trong cơng cuộc hội nhập ngày nay. Bởi vì 
nếu cĩ năng lực tiếng Anh chuyên ngành tốt học sinh cĩ thể tiếp cận những tài liệu 
chuyên ngành ở cấp học phổ thơng và để phát triển năng lực cho học sinh thì đây là 
một trong cơng cụ, phương tiên để tăng khả năng, cũng như hứng thú cho học sinh 
trong quá trình tự học khi các em cĩ thể tìm được nhiều tài liệu chuyên ngành 
được trình bày bằng tiếng Anh. Đây cũng là nền mĩng để học sinh nghiên cứu sau 
này ở cấp Cao Đẳng hoặc Đại Học.
 Bắt đầu từ năm học 2013 – 2014, Sở Giáo dục và Đào tạo Nam Định đã 
triển khai việc dạy các mơn khoa học tự nhiên bằng tiếng Anh cho học sinh trong 
các trường THPT. Trong quá trình tham gia vào dạy tiết dạy các mơn khoa học tự 
nhiên bằng tiếng Anh tơi và các đồng nghiệp gặp khơng ít khĩ khăn cả về năng lực 
ngoại ngữ của bản thân giáo viên, năng lực của học sinh cũng như tìm tài liệu 
tham khảo. Với sự hỗ trợ của các thầy cơ ngoại ngữ, qua quá trình tìm hiểu sách 
báo và các đề tài về dạy song ngữ tơi cùng với các đồng nghiệp đã tổ chức được 
các giờ dạy Vật lý bằng tiếng Anh cho các em học, học sinh bên cạnh việc tham 
gia tích cực, chủ động, hứng thú để khám phá kiến thức vật lý mà cịn giúp các em 
nâng cao năng lực tiếng anh chuyên ngành từ việc trang bị từ mới, cũng như khả 
năng nghe nĩi trong giờ học bằng tiếng Anh đến khả năng từ đọc và dịch các tài 
liệu và bài tập Vật lý bằng tiếng Anh.
Vì những lý do trên, tơi chọn đề tài
 2 dạy học , chủ động nắm bắt kiến thức cũng như luyện tập năng lực ngoại ngữ của 
mình.
 Cuối cùng , một trong những khâu quan trọng của quá trình dạy học chính là 
củng cố và kiểm tra kiến thức. Khĩ khăn của người giáo viên chính là xây dựng 
được một hệ thống các bài tập phù hợp với năng lực của học sinh để giúp học sinh 
củng cố cũng như đánh giá được năng lực của mình. Đồng thời tạo ra hứng thú cho 
học sinh và tạo động lực để các em tiếp tục mang kiến thức được trang bị để áp 
dụng trong học tập cũng như cuộc sống.
II. 2. Mơ tả giải pháp sau khi cĩ sáng kiến
Và để khắc phục những khĩ khăn nêu trên nhằm "Nâng cao năng lực tiếng Anh 
chuyên Ngành cho học sinh lớp 11 thơng qua tổ chức dạy song ngữ chủ đề 
Khúc xạ ánh sáng _ Vật lí 11 nâng cao" tơi đã tiến hành
 II.2.1. Xây dựng một hệ thống các từ mới chuyên ngành của phần quang hình và 
tổ chức cho học sinh học từ mới
 Đây là khâu đầu tiên của quá trình tổ chức dạy học các mơn khoa học tự 
 nhiên bằng tiếng Anh. Vì các từ mới này cịn nằm rải rác ở các sách khác nhau 
 thiếu sự tập trung do đĩ giáo viên và học sinh khi bắt đầu quá trình dạy học 
 thường rất mất nhiều thời gian và cơng sức. Trong khi đĩ những tài liệu Vật lý 
 thì thiếu các phiên âm do đĩ các em học sinh cĩ biết thì phát âm cũng chưa 
 chuẩn. Cũng vì vậy sẽ hạn chế rất nhiều khả năng tham gia thảo luận bằng tiếng 
 Anh khi gặp những từ mới chuyên ngành này.
 Chính vì vậy trước khi tổ chức cho các em học chủ đề về “Khúc xạ ánh 
 sáng” tơi đã sưu tầm các từ mới liên quan tới để chủ đề khúc xạ ánh sáng và 
 phần quang hình nĩi chung. Bên cạnh tìm nghĩa, sắp xếp các từ theo từng nội 
 dung, tơi xây dựng cả phần phiên âm, mơt số các từ liên quan tới hiện tượng thì 
 tơi đã tìm hiều các cả định nghĩa về hiện tượng đĩ bằng tiếng Anh để các em cĩ 
 thể thấy sự linh hoạt của các từ, các hiện tượng với những cách diễn đạt khác 
 nhau . Phần này được tơi phát cho các em trước một tuần trước khi bắt đầu học 
 về chủ đề đĩ để về nhà các em tranh thủ tự tìm hiểu trước.Với việc cĩ phần giải 
 thích nghĩa Anh – Anh các em cũng bắt đầu cĩ sự hình dung về các hiện tượng 
 vật lý mà các em chuẩn bị học. Trước khi bắt đầu tiết dạy đầu tiên của chủ đề tơi 
 dành một tiết vào cuối buổi học để các em tổ chức kiểm tra từ mới cũng như 
 chỉnh sửa phát âm của các từ. Tuy nhiên sau giai đoạn này các em mới nhớ được 
 4 /drɔ: rei 
Draw ray diagram Vẽ ảnh 
 'daiəgrỉm/
Image /'imiʤ/ Ảnh
(An optical appearance or counterpart pr
oduced by light from an 
object reflected in a mirror
 orrefracted through a lens.)
Virtual image /'və:tjuə 'imiʤ / Ảnh ảo
Real image /riəl 'imiʤ / Ảnh thật
 Ảnh ngược 
 /in'və:td 'imiʤ/
Inverted image chiều 
 (với vật)
 Ảnh cùng chiều 
Erect image /i'rekt 'imiʤ /
 (với vật)
 /'indeks əv 
Index of refraction Chiết suất 
 ri'frỉkt/ 
 /'ỉbsəlu:t 'indeks Chiết suất tuyệt 
Absolute index of refraction
 əv ri'frỉkt/ đối
 /'relətiv 'indeks əv 
Relative index of refraction Chiết suất tỉ đối
 ri'frỉkt/
Normal /'nɔ:məl/ Pháp tuyến
Angle /'ỉɳgl/ Gĩc
Refracting angle /ri'frỉktiɳ 'ỉɳgl / Gĩc chiết quang
Critical angle /'kritikəl 'ỉɳgl/ Gĩc giới hạn
Angle of refraction /'ỉɳgl əv ri'frỉkt/ Gĩc khúc xạ
 Deviation /di:vi'eiʃn/ Gĩc lệch
 /'miniməm Gĩc lệch cực 
Minimum deviation
 di:vi'eiʃn / tiểu
Angle of reflection /'ỉɳgl əv ri'flekt / Gĩc phản xạ
 /'ỉɳgl əv 'insidəns 
Angle of incidence Gĩc tới
 /
Apparent size /ə'pỉrənt saiz/ Gĩc trơng
Reflection /ri'flekʃn/ Phản xạ
The throwing back by a body 
or surface of light, heat, or sound 
without absorbing it.
the reflection of light
Refraction /ri'frỉkʃn/ Khúc xạ
(The fact or phenomenon of light, radio 
waves, etc. being deflected in 
 6 phẳng - lồi
Diverging lens dai'və:dʒiɳ lenz/ Thấu kính phân 
(Negative lens) /'negətiv lenz/ kì
Focal length /'foukəl leɳθ/ Tiêu cự
Focal plane /'foukəl plein/ Tiêu diện
Focal point 
 /'foukəl pɔint/ Tiêu điểm
(focus)
 /'dʌbl 'foukəl 
Second focal point Tiêu điểm ảnh
 pɔint/
 /'prinsəpəl 'foukəl 
Principal focal point Tiêu điểm chính
 pɔint /
 /'sekəndəri 'foukəl 
Secondary focal point Tiêu điểm phụ
 pɔint/
 /fə:st 'foukəl 
First focal point Tiêu điểm vật
 pɔint/
 Tính thuận 
Reversibility /ri,və:sə'biliti/
 nghịch
 Tính tương 
Stigmatism / 'stigmətizm/
 điểm
Principal axis /'prinsəpəl 'ỉksis/ Trục chính
Secondary axis /'sekəndəri 'ỉksis/ Trục phụ
Lens power /lenz 'pauə/ / Độ tụ
Diopter /dai'ɔptə/ Điơp
Optical center /'ɔptikəl 'sentə/ Quang tâm
Optical axis /'ɔptikəl 'ỉksis/ Quang trục
Radius /'reidjəs/ Bán kính
 /'reidjəs əv Bán kính độ 
Radius of curvature
 'kə:vətʃə/ cong
 Bán kính độ 
 /'reidjəs əv mở
Radius of aperture
 'ỉpətjuə/ (Bán kính khẩu 
 độ)
Eye /ai/ Mắt
Pupil /'pju:pl/ Con ngươi
Near point /niə pɔint/ Điểm cực cận
Far point /fɑ: pɔint/ Điểm cực viễn
Accommodation /ə,kɔmə'deiʃn/ Điều tiết
 8 + What do you need?
 + How are the parts connected? 
 + What will you do?
 Example: The description the experiment an experiment to study 
 refraction phenomenon.
 To study the path of light at the boundary between two media. We need 
 a bracket , a light, a glass block and ruler graduated circle. Attach the light, 
 the ruler graduated circle and a glass block on the bracket. I'll expose the 
 light ray pass from air to the glass block and observe the path of light at 
 boundary. 
 Mơ tả một thiết bị nên theo các câu hỏi sau:
 The description an equiptment should answer these questions: 
 + What is it called?
 + What is it used for?
 + What does it consist of?
 + How are the parts connected? 
 + How does it work?
 Example: The description an opical fiber
 They are optical fibers. An optical fiber consists of 3 layers: the first layer 
 has absolute index of refaction n1, the second layer has absolute index of 
 refaction n2 absolute index of refaction n2 is smaller absolute index of 
 refaction n1. The outer layer is used to protect fiber. The light rays total 
 internal reflected many times
 Cấu trúc này cũng được cung cấp cho học sinh vào buổi các em ơn tập 
 từ mới để các em cĩ thể làm quen với cấu trúc. Trong các giờ học tơi đã tổ chức 
 cho học sinh thảo luận để thiết kế các thí nghiệm về định luật khúc xạ và phản 
 xạ tồn phần. Sau khi các em thảo luận xong các em sẽ lên trình bày phương án 
 thí nghiệm, cũng như trình bày cả ứng dụng của hiện tượng khúc xạ cũng như 
 hiện tượng phản xạ tồn phần mà các em. 
 Dựa trên cấu trúc đã cung cấp các em tương đối tự tin sử dụng các từ, 
 các cấu trúc đã học để trình bày vấn đề Vật lý bằng tiếng anh.
 II. 2.3. Sử dụng tài liệu tham khảo để gây hứng thú cho học sinh trong quá trình 
học và tạo điều kiện các em tham khảo những tài liệu chuyên ngành bằng tiếng 
Anh.
 10